Achtergrondinformatie
Waar wil je meer over weten?
Op deze pagina hebben we allerlei verschillende bronnen verzameld over meertaligheid in het algemeen, meertalig leren, meertalige leerlingen in de klas en over meertalig opvoeden. De highlight kun je ook lezen in onze handreikingen (voor onderbouw en voor midden- & bovenbouw).
Op de website van het LOWAN staan ook veel tips voor lesmateriaal. Er is ook een Wikiwijspagina waar veel materialen worden gedeeld door leraren. Klik hier voor nog wat verwijzingen naar interessante Facebookpagina's.
Klik op een van onderstaande thema's. Heb je nog andere leuke tips om te delen laat het ons weten, dan vullen we deze pagina aan!
Voor actuele tips over thuisonderwijs aan meertalige leerlingen, kijk op onze pagina.
Algemeen: Tips over tweedetaalleerders
Lees hier de handreiking van de PO-raad ‘Ruimte voor nieuwe talenten’.
Bekijk het filmpje behorend bij 'Ruimte voor nieuwe talenten'.
Handreiking 'Vluchtelingenkinderen in de klas': pharos.nl/kennisbank/handreiking-vluchtelingenkinderen-in-de-klas/.
Achtergrondinformatie 'Vluchteling kinderen in de kinderopvang': pharos.nl/nieuws/vluchtelingenkinderen-in-de-kinderopvang-achtergrondinfo-voorbeelden-en-tips/.
Heb je een leerling uit een van de kleutergroepen of uit een van de nieuwkomersprojecten die nog niet zo lang in Nederland is? Deze leerling heeft een jaar intensief kleuteronderwijs in het Nederlands gehad, of een jaar Nederlands in één van de Amstelveense taalklassen voor nieuwkomers. Deze leerling blijft extra woordenschataanbod nodig hebben, want veel groep 1-, 2-en 3- woorden kent hij nog niet. Hieronder staan per groep een aantal algemene tips en adviezen:
Nieuwkomers - Het ABC Hier wordt weliswaar de Amsterdamse situatie specifiek genoemd, maar voor de term 'taalschool' kunt u ook lezen AmstelTaal Amstelveen (Amstelwijs) en Wereldschool Amstelveen (OGAmstelland)
Het LOWAN biedt ondersteuning voor scholen en leerkrachten op het gebied van beleid, achtergrondinformatie, maar ook lespraktijk met nieuwkomers: lowan.nl.
Het LOWAN heeft ism met onderwijsadviesbureau en uitgeverij HCO een brochure ontwikkeld die helpt bij het vaststellen van de beginsituatie op het gebied van geletterdheid: Taal en teken - LOWAN
De website van het EDINA project is samengesteld door beleidsmakers, wetenschappers en leerkrachten en biedt veel achtergrondinformatie en tips: edinaplatform.eu/.
In deze folder kun je informatie vinden over meertaligheid en kinderen met een auditieve of communicatieve beperking.
Ook in Haarlem is een mooi pdf-boekje ontwikkeld over 'jonge meertalige leerlingen bij jou in de klas'. BoekjeAnderstaligeJongeKinderen.pdf (haarlemtaal.nl)
Artikel op Van Horen Zeggen: Wanneer verloopt de verwerving van Nederlands als tweede taal té traag?.
Wat de competenties zijn van leerkrachten die werken met meertalige leerlingen vind je via deze link. Competenties-woordenschat-regulier-basisonderwijs-ervaren-niveau-2017.pdf (rezulto.nl).
Deze brochure 'Meertaligheid en de taalontwikkeling van kinderen' van de Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie bevat veel informatie en ook praktische tips voor ouders.
Voor meertalige leerlingen is het belangrijk dat je de techniek van het scaffolding toepast. Lees in dit document wat het precies betekent.
Net als elke leerling heeft een meertalige leerling veel aan een taalrijke leeromgeving op school (en thuis!). Deze handout is een soort checklist om naar jouw eigen klas te kijken en hem nog taalrijker te maken.
Theoretische achtergrond over rol thuistaal
In de podcast serie Kletsheads interviewt Sharon Usworth wetenschappers, ouders en meertalige kinderen over het opvoeden van, opgroeien als en onderwijsgeven aan meertalige leerlingen.
Kort blog over de klas als heerlijke kleine wereld.
Artikel van Joanna Duarte: Meer meertaligheid in het basisonderwijs…Ja maar, hoe? Nieuwe inzichten door meertaligheidsprojecten - MeerTaal (tijdschriftmeertaal.nl)
Achtergrond informatie/ cursussen over meertaligheid:
diversiteitinactie.be/themas/taaldiversiteit
In het Engels: moodle.community.ecml.at/course/view.php?id=4
Filmpje "Let's make the most of multilingualism". Met voorbeelden uit een Spaans-Baskische-Engelse context, maar waarschijnlijk erg herkenbaar.
In deze twee filmpjes van Roma Chumak-Horbatsch kun je achtergrondinformatie (Multilingual teaching) vinden en voorbeelden van hoe dat in de praktijk kan (Multilingual teaching in action).
Filmpje over thuistaal-scholen
Artikel van de TaalUnie Meertalig.nl en Meertaligheid.be: Antwoorden op vragen over omgaan met meertaligheid in het onderwijs in het Nederlandse taalgebied.
In dit Early Years blog wordt uitgelegd waarom het belangrijk is om een goede basis te hebben in de thuistaal. Ook staan er verwijzingen in en praktische tips.
In deze Engelstalige handreiking uit IJsland 'Guidelines for the support of mother tongues and active plurilingualism in schools and afterschool programs' kun je veel achtergrond, maar ook praktische tips vinden hoe je de thuistaal van de kinderen kunt stimuleren.
Website met 3 animatie clips die je ook met kinderen op school zou kunnen bekijken. Ze geven op een duidelijke manier de theorie rondom meertaligheid weer. Bij elke clip zijn er ook suggesties voor verwerking:
Meertaligheid in beeld | Radboud Universiteit (ru.nl)
Woordenschat, theorie/ achtergrond
Op Leraar24 kun je allerlei goed filmpjes bekijken en achtergrondinformatie over woordenschatlessen: www.leraar24.nl. Deze kwaliteitskaarten zijn ook goed.
Twee mooie filmpjes van "Taal de hele dag door" over woorden leren in de gymles en in de vakles.
Om kritisch naar je eigen woordenschatlessen te kijken is het handig om eens de Kijkwijzer leerkrachtgedrag bij competenties woordenschatonderwjs te bekijken.
Lees hier een artikel over hoe je TPR in kan zetten bij het aanleren van nieuwe woorden.
In dit artikel staat een tip over taal leren: ga echte gesprekken aan. Handige tips en voorbeelden van taaldenkgesprekken kun je hier op de site van het LOWAN vinden.
Dat er verschil bestaat tussen DAT en CAT weet je waarschijnlijk al, maar waarschijnlijk kun je nog wel meer tips gebruiken om beter te werken aan schooltaal. Kijk daarvoor op www.lesinschooltaal.nl.
Materiaal
Hier kan een kind zijn/haar eigen woordenboek maken: myowndictionary.eu
Filmpje over een leuke coöperatieve werkvorm: levend memory. Kun je ook doen met woord & plaatje:
youtube.com/watch?v=hj7_Ux4GJgo
Filmpje over een leuke coöperatieve werkvorm: bewegend bingo: youtube.com/watch?v=7LJ8c2Sih2U
Muiswerk is een gratis online woordenboek die leerlingen kunnen gebruiken.
Probeer ook boeken te koppelen aan je woordenschatlessen. Leuk om dan ook geanimeerde prentenboeken te (laten) bekijken.
Op deze pagina vind je alle woorden van de BAK-lijst met handreiking en clusters.
Voor oudere leerlingen kan deze basiswoordenlijst met schooltaalwoorden voor het VMBO wellicht een basis zijn voor extra woordenschatlessen.
Website met heel veel posters voor woordenschat en leuke spellen (je moet nog wel het een en ander lamineren ;): spelenenleren.com
Als je zelf materiaal gaat maken of je zoekt naar geschikt materiaal om je lessen mee te verrijken is het belangrijk om rekening te houden met een aantal zaken. In dit document worden tips gegeven voor het maken van woordkaartjes.
Er zijn ook al veel kant-en-klare woordclusters online te vinden.
Voor kleuters en peuters zijn op de site Praten met Pim mooie woordkaarten en praatplaten rondom verschillende thema's te vinden.
Leuke lijst met consolideer-spelletjes.
Mooi overzicht van allerlei woordwebben op de site van Rezulto.
Downloads Mwidw - Rezulto | De woordenschatexpert
Op deze website vind je allerlei online lessen en werkbladen. Nt2taalmenu.nl
Op deze website wordt door leerkrachten heel veel NT2 materialen gedeeld: Wikiwijs pagina NT2 woordenschat
Op de website Zichtbaar Nederlands worden veel gemaakte fouten in grammatica en woordgebruik zichtbaar gemaakt in grappige illustraties. Bijvoorbeeld "ik ben geslagen voor mijn examen".
Op digitaalspeciaal.nl hebben we dit document gevonden met een overzicht van consolideerspelletjes.
Squla heeft een gratis tool ontwikkeld voor het oefenen met woordenschat voor peuters en kleuters. Regel jij een gratis activeringscode voor ouders en collega's?
Klanken
Op deze website kun je klankkaartjes downloaden die je kunt gebruiken in de je les of op de klank-tafel: tsmozaiek.wixsite.com/nieuwkomers/klanklessen
Dit is een filmpje met een klank-les gegeven volgens de stappen uit "Zien is Snappen".
Kijk op deze twee websites om meer te leren over verschillen (in klanken) tussen Nederlands en andere talen: Moedint2 en meertaligheidentaalstoornissen.
Omdat het in de klankhoek soms moeilijk te controleren is of de leerlingen de woorden goed uitspreken is het wellicht een idee om te werken met een interactieve muur. Spreek de woorden in en vul de vakjes met concrete voorwerken of woordkaartjes. Ook elektronische letter/klankstempels zoals Kiene Klanken van Educo kunnen worden gebruikt in de klankhoek om te helpen om te werken aan de klank-tekenkoppeling.
In dit blog Aanleren van klanken: "klinkt als..." wordt helder beschreven waarom klankles noodzakelijk is voor nieuwkomers. Ook staat er een link naar een folder met praktische informatie over klanklessen.
Veel leerlingen met een Arabische achtergrond hebben moeite met het verschil tussen /p/ en /b/. Op deze website kun je daar speciaal materiaal voor downloaden (werkbladen en geluidfragmenten).
Op het YouTube kanaal van Language Centre University of Groningen vind je veel handige filmpjes over hoe bepaalde Nederlandse klanken uitgesproken moeten worden, ook staan daar filmpjes met oefeningen voor auditieve discriminatie.
In elke leesmethode van groep 3 staan lettertoetsen die je ook kan gebruiken als klanktoets: laat de leerling niet naar de letters kijken, maar jij zegt een klank en de leerling moet hem nazeggen. Je moet dan wel de klank /ng/ toevoegen. Hier is een mooi overzicht. Zo kun je controleren of de leerling de klank kan articuleren. Met een minimale parentoets kun je controleren of de leerling een bepaalde klank auditief kan onderscheiden hiervoor zijn ook veel verschillende toetsen in omloop. Wellicht vind je het fijn om deze toets te gebruiken om te controleren welke klanken jouw leerling moeilijk vindt en dus waar jij gericht klankles op moet gaan geven (deze toets is niet gevalideerd, maar geeft je wel een fijn overzicht van allerlei moeilijke minimale paren). Deze klanktoets is nog wat uitgebreider en toetst ook klankcombinaties.
Op de website spelenenleren.com vind je veel verschillende werkbladen en spellen voor verwerking. Bijvoorbeeld de werkbladen voor auditieve discriminatie of de mini-loco's.
Website met veel inspirerende activiteiten om letterkennis, fonemisch en fonologisch bewustzijn te stimuleren: kleuters.wixsite.com/lezenenspellen
(Voor)Lezen en Begrijpend lezen/luisteren
Een mooi blog over de aanleg van een Meertalige collectie op school en in de bibliotheek.
Dit is een filmpje over interactief voorlezen.
Leuk om ook geanimeerde prentenboeken te (laten) lezen.
Op deze site verschijnt elke week een voorbereidende woordenschatles voor Nieuwsbegrip: Weerwoord van Kentalis.
De woorden bij Nieuwsbegrip kun je ook opzoeken op deze website.
Hier vind je voor alle kernen van Veilig Leren Lezen 2e maan versie en Kim versie woordkaartjes.
Op deze website wordt door leerkrachten heel veel NT2 materialen gedeeld: Wikiwijs pagina technisch lezen.
Boeken op laag AVI niveau voor oudere kinderen: Makkelijk & Leuk - dyslexievriendelijke boeken (zwijsen.nl)
Lees hier een artikel waarin een aantal vormen voorkomen van pre-teaching, zodat je de leerlingen voorbereid op het lezen van een prentenboek.
Op deze website van het Centrum voor Taal en Onderwijs staan heel veel mooie kwaliteitskaarten voor begrijpend lezen. Met name geschikt voor kleuters en onderbouw.
In dit document kun je kaartjes met QR-codes downloaden die verwijzen naar filmpje van allerlei bekende prentenboeken. Zo kunnen kinderen de boeken die je hebt voorgelezen nog eens (thuis) luisteren.
Zie ook de verwijzingen naar boeken in verschillende talen bij 'waarderen en functioneel inzetten van de thuistaal' en deze pagina met links naar meertalige boeken.
Werken met thema's en hoeken
In dit artikel staat een tip over de indeling van het lokaal (in het artikel gaat het over een vertelhoek, maar het zou ook kunnen gaan om de instructietafel): creëer afluisterplekjes.
In dit filmpje wordt de kleuterklas van juf Jelke onder de loep genomen en krijgt ze tips over het taalrijker maken van haar thema's en hoeken. Het gaat daarbij om taalaanbod, taalproductie en feedback geven.
Sommige meertalige kleuters kunnen veel baat hebben bij het introduceren van spelscripts zodat ze een houvast hebben aan de plaatjes bij het spelen in hoeken. Het aanleren van vaste zinnetjes zijn daarbij ook helpend. En natuurlijk mee spelen in de hoek en meegaan in het verhaal van de kinderen is erg verrijkend.
Op de website van Praten met Pim, gemaakt in de gemeente Enschede staan mooie materialen voor woordenschat, maar ook thema liedjes.
Bij elk thema kun je wel een praatplaat vinden waar je met de leerlingen over kunt praten. In dit blog vind je tips over de vragen die je kunt stellen bij het kijken naar een praatplaat. Daag ouders ook uit om thuis de praatplaat te bespreken, maar dan in de thuistaal.
Terug naar boven
Rekenen
Vaak zie je dat contextsommen extra lastig zijn voor meertalige leerlingen, omdat het soms bijna begrijpend lezen is. Het idee van de vertaalcirkel kan hierbij houvast geven. Lees hier hoe dat werkt. Dit blog gaat ook dieper in op Rekentaal en geeft interessante links ook naar bijvoorbeeld dit artikel van Ceciel Borghouts over de vertaalcirkel.
Speciaal voor het nieuwkomersonderwijs zijn rekenkisten ontwikkeld rondom diverse domeinen. De kisten moet je zelf samenstellen, maar dat kan aan de hand van spellijsten en materialenlijsten.
Op de website "Nieuwsrekenen voor nieuwkomers" kun je werkboekjes vinden om contextsommen te oefenen in groep 5 t/m 8 maar op Avi E3 niveau taal.
In dit artikel wordt de rekentaalkaart geïntroduceerd, dit helpt leraren bij de voorbereiding van de rekenles.
Kijk op deze website voor 'woordenboeken' rekenbegrippen en laat hiermee leerlingen de rekenbegrippen lezen in hun thuistaal.
Bareka is een methode die steeds meer wordt gebruikt in het rekenonderwijs en zou helpend kunnen zijn voor nieuwkomers omdat ze analyseren welke vaardigheden de leerlingen hebben gebaseerd op kale sommen. Je kunt op hun website gratis schriftelijke toetsen downloaden om te onderzoeken op welk niveau een leerling rekent.
Waarderen en functioneel inzetten van de thuistaal
Zichtbaarheid in je school:
Deze poster kun je ophangen in school om in bijna 40 talen de leerlingen welkom te laten voelen. Pas de kleuren en het logo aan, aan jouw school (zet een mooie teamfoto in het midden) en vul aan met talen die in jouw klas voorkomen: welkomstposter.
In dit document met 'Meertalige ideeën' kun je voorbeelden zien van hoe scholen de thuistalen en -culturen van de leerlingen zichtbaar hebben gemaakt in de klassen en de gangen van de school.
Meertalige lesideeën en materialen voor in de klas:
In het 3M-project (Meer kansen met Meertaligheid) is een toolbox ontwikkeld waarin heel veel verschillende lesideeën staan.
In Multilingual Families : Supporting multilingual families – a linguistic treasure for Europe :: European Project :: Up2Europe vind je heel veel leuke voorbeelden van activiteiten die je kunt doen op school om aandacht te geven aan de thuistalen van de leerlingen in je klas.
Op deze website babadada.com kun je woorden uitkiezen per thema en er een vertaling bij kiezen in veel verschillende talen. Het is wel jammer dat er bij het Nederlands geen lidwoorden staan, dus die kun je beter even zelf toevoegen.
Mooie meertalige posters: schoolslinks.co.uk/resource
Op de website van het SLO kun je een bestand downloaden met Meertalige lesideeën.
Op deze website kun je rondom allerlei thema's woorden vinden met vertalingen in allerlei talen. Bijvoorbeeld woorden over school, het huis, het restaurant en nog veel meer. Laat je leerlingen goed kijken of de vertalingen kloppen. Zorg ervoor dat je de versie van het Nederlands kiest MET lidwoorden (dit kun je doen door naast het Nederlandse vlaggetje op "dialect" te klikken!).
Met de plaatjes van deze website kun je leerlingen laten nadenken over hoe woorden klinken, hoe ze geschreven worden of wat ze betekenen: ten minutes other languages stimulus.
Met de methode "Sjoes" kun je op een leuke manier aandacht geven aan de talen in je klas. In dit Engelstalige artikel van Karijn Helsloot en Fleur Daemen lees je hoe het werkt: Playing with language in multilingual classrooms: from "Shoes" to "sjoes".
3 tips voor het benutten van meertaligheid in een kleuterklas
Taalachtergronden in beeld brengen:
Om de thuistalen van je leerlingen functioneel in te kunnen zetten is het belangrijk dat je weet welke taalachtergrond ze precies hebben. Hier kun je ouders naar vragen tijdens de intake, maar je kunt het ook onderwerp van gesprek maken in de klas. Vul dan samen met de leerlingen dit schema in zodat je een mooi overzicht van de thuistalen krijgt (we hebben ook een versie voor kleuters).
De taalachtergronden van je leerlingen kun je ook in beeld brengen. Bijvoorbeeld met deze creatieve les.
Het 3M project in Friesland waarbij Nederlands, Engels, Fries en migrantentalen samenkomen op school heeft veel mooie lesvoorbeelden ook bijvoorbeeld over het maken van een taalportret.
Met bijvoorbeeld het liedje "Wie ben jij" of "Hello to all the children of the world" kun je zingen over de verschillende taalachtergronden van de leerlingen in je klas.
Meertalige boeken/ voorlezen:
Met allerlei thematische boeken: nik-nak.eu
Super mooie website waarin je zelf meertalige boeken kun samenstellen met verschillende talen combinaties, ook om uit te printen: bilingual-picturebooks.org
En nog meer websites met boeken in verschillende talen zie deze pagina met nog meer links plus het overzicht van de talen:
Mooie online video's waarin boeken in het Engels worden voorgelezen: storyline-online.
Er zijn steeds meer initiatieven waarin vertalingen van boeken of gedichten worden gemaakt zoals deze tien vertalingen van het gedicht Liefste van Hans Hagen.
Op dit YouTube-kanaal komen steeds meer vertalingen van verhaaltjes uit het boek Naima is nieuw hier.
Informatie:
In dit artikel kun je tips lezen waar je aan moet denken als je meertalig wilt gaan voorlezen. Vragen zoals ‘Welke boeken kan ik het best gebruiken?’, ‘Waar kan ik ze vinden?’ en ‘Wie zal die verhalen dan voorlezen?’ komen in dit artikel aan de orde. In dit filmpje kun je zien hoe meertalig voorlezen in z'n werk zou kunnen gaan!
Websites met achtergrondinformatie over verschillende talen:
meertaligheidentaalstoornissenvu.weebly.com
Blog-post van Jim Cummins over hoe leerkrachten de meertaligheid van hun leerlingen in kunnen zetten. Met praktische voorbeelden voor in de klas (Engels).
Artikel over meertaligheid op school met 5 inspirerende leestips.
Taalbeleid:
Scholen die echt inzetten op het respecteren, waarderen en functioneel gebruiken van de thuistalen van de leerlingen kunnen zogenaamde Taalvriendelijke scholen worden, op taalvriendelijke scholen zijn alle talen welkom. Dit is een internationaal initiatief van de Rutu Foundation. Met hun Language Friendly School Pedagogy zijn ze uitgeroepen tot een van de belangrijke HunderED initiatieven.
In deze Engelstalige gids lees je hoe ze op IJsland omgaan met meertaligheid. Vanuit het ministerie van onderwijs worden er richtlijnen gegeven over hoe thuistalen en actieve meertaligheid kunnen worden ondersteund in school en in naschoolse programma's.
Ouders
Informatie voor ouders:
Als ATO hebben we een handout op A4 formaat met Tips and Trics voor ouders ontwikkeld voor een van onze scholen en deze willen we graag beschikbaar stellen aan jullie. De documenten zijn in het NL en in het Engels, mocht je een andere vertaling maken dan horen we dat graag! Het document bestaat nu uit een algemene voorkant en een achterkant waar je voor jullie school specifieke informatie kunt vermelden. Bijvoorbeeld over een aanspreekpunt bij jullie op school, iets over verteltassen, een verwijzing naar jullie website of nieuwsbrief etc. Klik hier voor Tips & Trics Engels en hier voor Tips & Trics Nederlands.
In de podcast serie Kletsheads interviewt Sharon Usworth wetenschappers, ouders en meertalige kinderen over het opvoeden van, opgroeien als en onderwijsgeven aan meertalige leerlingen. Er is ook een Engelstalige versie waarin specifiek onderwerpen besproken worden die interessant zijn voor meertalige gezinnen!
Als ouders nog meer informatie willen of liever een folder in hun thuistaal willen lezen over meertaligheid dan kan dat ook met deze folders van meertaligheid.be.
Deze brochure 'Meertaligheid en de taalontwikkeling van kinderen' van de Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie bevat veel informatie en ook praktische tips voor ouders.
In dit Engelstalige filmpje worden een aantal mythes ontkracht over meertalig opgroeien. En op deze website van PEaCH kunnen ouders Engelstalige gidsen downloaden over meertalig opvoeden.
Ook op deze website van Meertaligheid en Taalstoornissen is veel informatie voor ouders te vinden. Er is ook een speciale pagina met vragen en aanbevelingen voor ouders waarvan de kinderen meertalig opgroeien.
Op deze websites van 'Multilingual-families' staan brochures met activiteiten voor ouders om thuis met meertaligheid bezig te zijn. De br-familieschure is in heel veel verschillende talen te downloaden. Multilingual Families : Supporting multilingual families – a linguistic treasure for Europe :: European Project :: Up2Europe
Dit is een folder die Sardes heeft gemaakt over ouderbetrokkenheid bij families met een vluchtelingachtergrond.
Op deze website kunnen ouders in veel verschillende talen lezen over hoe belangrijk het is om met taal bezig te zijn thuis: www.taalbegintthuis.nl.
Omdat het belangrijk is dat leerlingen ook hun thuistaal blijven ontwikkelen zouden ze gestimuleerd moeten worden om naar een Heritage Language School te gaan na schooltijd. De Rutu foundation heeft een mooie kaart gemaakt met een overzicht van alle HLS in de buurt van Amsterdam. Klik op de link en ga naar Multilingual A'dam #3. Ook kun je ouders wijzen op deze pagina met boeken wellicht ook in hun thuistaal.
https://www.bnr.nl/player/audio/10188404/10441264
https://www.bnr.nl/podcast/woordwaarde/10445027/22-meertalig-opvoeden-doe-je-zo-2
In het Engels: parents.ecml.at
In dit Early Years blog "Hoe zorg je voor hoge ouderbetrokkenheid" vind je veel tips.
Op deze website worden door leerkrachten heel veel NT2 materialen gedeeld op het gebied van ouderparticipatie.
Website waarop ouders in verschillende talen woorden kunnen oefenen: langaroo.org
Info voor ouders over meertalig opvoeden (Eng): bilingualism-matters.org
Op de website van It's my Child kun je lezen over een initiatief van ouders met een migratie-achtergrond: "Stichting It’s My Child motiveert, stimuleert en begeleidt ouders om hun ouderlijke rol in een nieuwe omgeving te herpakken en in te vullen."
Informatie voor ouders over opvoeden en gezond leven. De vragen kunnen gesteld worden in het Arabisch: facebook.com/syriersgezond en Nieuwe gezondheidswebsite voor Arabisch sprekende nieuwkomers | KNMT
Informatie voor ouders over opvoeden en gezond leven. De vragen kunnen gesteld worden in het Tigrinya: facebook.com/eriteersgezond
In dit filmpje over het Nederlands onderwijssysteem wordt in het Engels de routes uitgelegd die een leerling kan afleggen van PO naar VO en vervolg. Dit kan helpend kan zijn voor bij de overstap van PO naar VO.
Samenwerking tussen leerkrachten/school en ouders op het gebied van meertaligheid:
Taalschool AmstelTaal heeft hun informatiebrief ter beschikking gesteld. Gebruik hem ter inspiratie en pas hem aan voor jouw school met foto's van de leerkrachten en een logo van je school.
Deze folder van Stichting Lezen geeft achtergronden en praktische tips voor leerkrachten over het stimuleren van voorlezen in meertalige gezinnen.
In dit document (Engelstalig) op de website van multilingual-families.eu kun je lezen over hoe je als leerkracht ouders kunt adviseren over meertalig opvoeden/opgroeien.
Als je meer wilt leren over het verbeteren van de samenwerking met ouders in het algemeen dan is deze website van de Hogeschool Rotterdam met verschillende gereedschapskisten erg waardevol. Bij de gereedschapskist Ouders en geletterdheid vind je meer over het project Thuis in Taal - Aanpak Thuis in Taal
Taal is OK is een pakket met suggesties voor ouder-kind activiteiten en bijbehorende werkmaterialen. Het pakket helpt leerkrachten en pm’ers om de samenwerking met ouders te verbeteren en de taalomgeving thuis te verrijken. Ouders en kinderen kunnen tijdens de inloop in de groep aan de slag met de activiteiten. Vervolgens kunnen ze thuis de activiteiten nog eens doen. Zo verbind je de leefwereld van ouders en kinderen thuis met die van school.
In deze folder lees je over de communicatie tussen leerkrachten en meertalie ouders :
17_01269_A5 folder _Hoe kun je meertalige ouders te ondersteunen_tips voor schoolteam_DEF_LR.pdf (stad.gent)"
Een goede communicatie tussen ouders en leerkrachten/begeleiders is belangrijk, zeker als er een probleem is. Ouders met een leefwereld die erg verschilt van de jouwe of die van de school/instelling, hebben meer nood aan duidelijke informatie. Ze spreken soms geen of weinig Nederlands en vermijden daardoor contact met de school. Toch is het ook voor hen belangrijk om te weten hoe het gaat met hun kind en wat de afspraken zijn."
In deze HandreikingIOT-DEF.pdf (ontwikkeld door Vereniging Openbaar Onderwijs en Inspraak Orgaan Turken) wordt verslag gedaan van een pilotproject met Turkse ouders. Hun bevindingen en aanbevelingen kunnen vertaald worden naar welke school specifieke situatie of welke groep ouders dan ook.
Het Nuffic heeft informatie verzameld over "Contact met ouders met een internationale achtergrond".
Op deze website kun je een gratis e-learning doen. Het is bedoeld voor vrijwilligers die werken met vluchtelingen, maar jij als leerkracht zult er ook wat aan hebben: "Met het doorlopen van deze module leer je hoe je op een cultuursensitieve en persoonsgerichte manier gesprekken aangaat met mensen met een vluchtelingenachtergrond." Pharos leerplatform
Sociaal-emotioneel
Sommige leerlingen met een migratieachtergrond hebben last van een trauma. Op deze website kun je een gratis online cursus doen genaamd "Steun bieden aan vluchtelingenkinderen in primair onderwijs".
Wereldreizigers is een methode sociaal emotionele ontwikkeling voor basisschoolleerlingen die nieuw zijn in Nederland. Je kunt nu 3 lessen gratis downloaden.
Voor het praten over gevoelend is het soms handig om visuele ondersteuning te hebben. Deze gevoelenskaarten ontwikkeld door Auris zouden hierbij handig kunnen zijn.
In dit bestand ontwikkeld door Ria Goedhart i.s.m. TEC Walcheren vind je gevoelenskaarten in meerdere talen. Er staan ook instructies bij hoe je hier als ouders mee om kunt gaan thuis.
Het is goed om na te gaan in hoeverre de diversiteit van je populatie wordt weerspiegeld in de inrichting van de school, in het lesmateriaal en bijvoorbeeld in de onderwerpen van de leesboeken etc. Een heel praktische en zichtbare tip is om na te gaan in hoeverre er op school kleurtjes zijn om verschillende huidskleuren te kunnen kleuren. Hiermee hangt ook samen dat sommige leerlingen het erg prettig vinden als ze een matchende huidskleurige pleister zouden krijgen. In deze webshop kun je dit bestellen, maar je zou ook zelf gericht kunnen zoeken met deze invalshoek in gedachten.
Veel gebruikte methodes, didactieken en methodieken
Geen speciale NT2 methode, maar wel een methode waar je aan woordenschatuitbreiding kunt werken: logo3000.nl
Thematisch werken met Logo3000 in je nieuwkomersklas, of cursorisch Logo3000 koppelen aan Mondeling Nederlands Nieuw: lowan.nl/primair-onderwijs/nieuws/wereld-vol-woorden
Het Programma Fonemisch Bewustzijn is een programma dat kleuters op een makkelijke en speelse manier helpt om goed klanken te herkennen en te vormen. Het programma vormt zogezegd het fonemische bewustzijn van kinderen. De achterliggende visie is dat kleuters beginnen met het leren van klanken alvorens er letters aan gekoppeld worden: fonemischbewustzijn.nl
De taalmethodiek ‘Kaatje Klank’ is ontworpen met als doel de luistervaardigheden, het klankbewustzijn en de spreekvaardigheden van vierjarige kleuters te stimuleren in functie van het voorbereidend lezen (ontluikende geletterdheid):
Op deze website lees je hoe je taalontwikkelend les kunt geven.
De leesmethode van beeld en gebaar: lezenmoetjedoen.nl
Op de website van het LOWAN vind je veel links naar materialen: lowan.nl/primair-onderwijs/lesmateriaal
Website met informatie over "Woorden in Prenten", "Zien is Snappen" en "de Bovenkamer": watenhoe-nt2.nl
